چاه ارت ساده آسانسور
در دنیای مدرن، آسانسورها به یکی از مهمترین اجزای ساختمانهای مسکونی، تجاری و اداری تبدیل شدهاند. اما برای تضمین ایمنی و کارایی آنها، توجه به جزئیات فنی نظیر اتصال زمین یا ارتینگ حیاتی است. این مقاله به بررسی چاه ارت آسانسور، اهمیت آن و روشهای اجرای اتصال زمین میپردازد.
اهمیت اتصال زمین در آسانسورها
اتصال زمین یا ارتینگ در آسانسورها نقش کلیدی در حفظ ایمنی ساختمان و جلوگیری از آسیبهای احتمالی ناشی از نوسانات برقی و صاعقه ایفا میکند. این فرآیند با ایجاد یک مسیر امن برای جریانهای الکتریکی غیرعادی به زمین، از بروز حوادث جلوگیری میکند و ایمنی سرنشینان آسانسور و تجهیزات الکترونیکی را تضمین مینماید.
چاه ارت آسانسور: تعریف و اهمیت
چاه ارت آسانسور، یک سیستم ارتینگ مخصوص است که بعد از طراحی آسانسور و هنگام نصب، پیاده سازی شده و بهتر است بدانید که برای مقابله با اضافه جریانهای الکتریکی و صاعقه طراحی شده است. این سیستم با کاهش خطر برقگرفتگی و آتشسوزی، ایمنی کاربران و تجهیزات را افزایش میدهد.
جهت ساخت چاه ارت (Earth) تا رسیدن به رطوبت لازم زمینی، و وصل کردن سیم مربوطه، می توان از چاه اصلی ساختمان استفاده نمود و چنانچه این چاه پیش بینی نشده است، در محل مناسب و نزدیک به آسانسور چاهی به عمق حداقل ۵/۴ متر ایجاد کرد تا به رطوبت زمینی رسید و سپس مواد ذیل را اجرا نمود.
نمک ۳۳%
زغال ۳۳%
پتاسیم ۳۳%
سیم مسی بدون روکش به متراژ مناسب جهت محل مورد انتقال
میله مسی و صفحه مسی ( در بازار به صورت یک مجموعه وجود دارد)
نصب : چنانچه فاصله کنتور تا محل نصب تابلو برق سه فاز بیش از اندازه های استاندارد می باشد سایز کابل می بایست تغییر کند .
در فاصله های استاندارد از کابل 5×16 mm برای آسانسورهای ۸ و ۱۳ نفره و از کابل ۵×۱۰ mm جهت آسانسورهای ۴و۶ نفره استفاده می گردد.
روشهای اجرای ارت (زمین حفاظتی)
برای اجرای ارت و سیستم حفاظتی دو روش وجود دارد که در ادامه به معرفی آن و موارد استفاده آنها می پردازیم.
- روش زمین عمقی: شما در این روش که یک روش معمولی است از چاه برای اجرای ارت استفاده می کنید.
- زمین سطحی:سیستم ارت سطح زمین که برای منطقه های که قابلیت حفاری عمیق ندارد یا در عمق بسیار کم اجرا می شود.
از روش سطحی در مکان های زیر استفاده می کنیم:
- فضای لازم و امکان حفاری در اطراف سایت وجود داشته باشد.
- ارتفاع از سطح دریا پایین باشد مانند شهرهای شمالی و جنوبی کشور
- پستی و بلندی محوطه سایت کم باشد.
- فاصله بین دکل و سایت زیاد باشد.
با توجه به مزایای روش سطحی اجرای ارت به این روش ارجحیت دارد.
اصول اتصال زمین در آسانسورها
اتصال زمین در آسانسورها باید طبق استانداردهای ملی و بینالمللی اجرا شود. این اصول شامل انتخاب مواد مناسب برای الکترودهای زمین، تعیین عمق و فاصله صحیح الکترودها از یکدیگر و ساختمان، و اطمینان از اتصال مکانیکی محکم بین قسمتهای مختلف سیستم است.
فاصله چاه ارت تا تابلو برق
فاصله چاه ارت تا تابلو برق یک پارامتر مهم در طراحی سیستمهای الکتریکی است. این فاصله باید با توجه به استانداردها و اصول ایمنی رعایت شود تا کارایی سیستم ارتینگ به حداکثر برسد. در ادامه به توضیحاتی در مورد این فاصله و نکات مهم مرتبط با آن میپردازیم.
- استانداردهای مرتبط: براساس استانداردهای ملی و بینالمللی، فاصله چاه ارت از تابلو برق باید به گونهای باشد که مقاومت سیستم ارتینگ به حداقل ممکن برسد. این فاصله معمولاً بین ۱.۵ تا ۳ متر در نظر گرفته میشود، اما ممکن است بسته به شرایط محیطی و نوع خاک تغییر کند.
- شرایط خاک: نوع و کیفیت خاک نقش مهمی در تعیین فاصله چاه ارت از تابلو برق دارد. در خاکهای با مقاومت بالا، ممکن است نیاز باشد فاصله بیشتر شود تا از عملکرد بهینه سیستم اطمینان حاصل گردد.
- موانع و تداخلات: در طراحی مسیر سیستم ارتینگ باید از موانع فیزیکی مانند ساختمانها، مسیرهای آبرسانی و گاز و دیگر تاسیسات زیرزمینی دوری شود. این موانع میتوانند بر کیفیت سیستم ارتینگ تاثیر بگذارند و ایمنی را به خطر بیندازند.
- طراحی سیستم ارتینگ: برای طراحی سیستم ارتینگ مناسب، بهتر است از تجهیزات و مواد با کیفیت بالا استفاده شود. کابلهای مسی با پوشش مناسب و اتصالات محکم و ضد زنگ از مواردی هستند که باید مد نظر قرار گیرند.
- نگهداری و بازبینی: پس از نصب چاه ارت و تابلو برق، باید به صورت دورهای سیستم ارتینگ مورد بازبینی و نگهداری قرار گیرد. این کار میتواند از خرابیها و نقصهای احتمالی جلوگیری کند و ایمنی سیستم را تضمین نماید.
سایز کابل چاه ارت
انتخاب سایز کابل برای چاه ارت یکی از مهمترین مراحل در طراحی و اجرای سیستم ارتینگ است. سایز مناسب کابل تاثیر مستقیمی بر عملکرد و ایمنی سیستم دارد. در ادامه به توضیحات بیشتری در مورد انتخاب سایز کابل چاه ارت میپردازیم.
عوامل موثر در انتخاب سایز کابل چاه ارت
- جریان نشتی: یکی از عوامل مهم در تعیین سایز کابل، مقدار جریان نشتی است که باید توسط سیستم ارتینگ تخلیه شود. این جریان معمولاً توسط مهندسین برق و بر اساس استانداردهای مربوطه محاسبه میشود.
- طول کابل: طول کابل نیز در تعیین سایز آن تاثیرگذار است. هر چه طول کابل بیشتر باشد، مقاومت آن نیز افزایش مییابد و برای جبران این افزایش، نیاز به کابل با مقطع بزرگتر است.
- مقاومت خاک: مقاومت خاک اطراف چاه ارت نیز یکی دیگر از عوامل موثر است. در خاکهای با مقاومت بالا، نیاز به کابل با سایز بزرگتر است تا بتواند جریان نشتی را به خوبی تخلیه کند.
- نوع سیستم ارتینگ: نوع سیستم ارتینگ (مثلاً سیستم ارتینگ مستقل یا سیستم ارتینگ مشترک) نیز میتواند بر انتخاب سایز کابل تاثیرگذار باشد. هر سیستم ممکن است نیازهای متفاوتی داشته باشد که باید در نظر گرفته شود.
- استانداردها و مقررات: رعایت استانداردهای ملی و بینالمللی در انتخاب سایز کابل بسیار مهم است. این استانداردها بر اساس تجربه و آزمایشهای متعدد تدوین شدهاند و استفاده از آنها میتواند ایمنی و کارایی سیستم را تضمین کند.
محاسبه سایز کابل چاه ارت
جدول زیر میتواند به عنوان یک راهنمای سریع برای انتخاب سایز کابل چاه ارت در پروژههای مختلف مورد استفاده قرار گیرد. اگر نیاز به مقادیر دقیقتر یا شرایط خاصی دارید، میتوانید از فرمولهای مرتبط و دادههای محیطی دقیقتری استفاده کنید
جریان نشتی (آمپر) | ضریب امنیت | چگالی جریان (آمپر بر میلیمتر مربع) | سطح مقطع کابل (میلیمتر مربع) |
---|---|---|---|
۱۰ | ۱.۲۵ | ۲.۵ | ۳.۲ |
۲۰ | ۱.۲۵ | ۲.۵ | ۶.۴ |
۳۰ | ۱.۲۵ | ۲.۵ | ۹.۶ |
۴۰ | ۱.۲۵ | ۲.۵ | ۱۲.۸ |
۵۰ | ۱.۲۵ | ۲.۵ | ۱۶.۰ |
۶۰ | ۱.۲۵ | ۲.۵ | ۱۹.۲ |
۷۰ | ۱.۲۵ | ۲.۵ | ۲۲.۴ |
۸۰ | ۱.۲۵ | ۲.۵ | ۲۵.۶ |
۹۰ | ۱.۲۵ | ۲.۵ | ۲۸.۸ |
۱۰۰ | ۱.۲۵ | ۲.۵ | ۳۲.۰ |
سایز سیم ارت ساختمان
سایز سیم ارت برای ساختمانها باید به گونهای انتخاب شود که توانایی حمل جریانهای ناشی از اتصال کوتاه یا نشتی را داشته باشد. محاسبه سایز مناسب سیم بر اساس استانداردهای ملی و بینالمللی، نوع کاربری ساختمان و مشخصات جریان خطا انجام میگیرد. استفاده از سیم با سایز مناسب اطمینان حاصل میکند که در شرایط اضطراری، جریان به طور ایمن به زمین منتقل شود.
سیمهای ارت مفتولی با روکش سبز و زرد مطابق با استانداردهای IEC 60227-3 و ISIRI 607-3 تولید میشوند. این سیمها در ابعاد مختلفی شامل ۱۶×۱، ۲۵×۱، ۳۵×۱، ۵۰×۱، ۷۰×۱، ۹۵×۱ و ۱۲۰×۱ میلیمتر مربع عرضه میگردند تا پاسخگوی نیازهای متنوع در زمینههای الکتریکی باشند.
روشهای اجرای اتصال زمین در آسانسورها
- انتخاب محل مناسب: اولین گام در اجرای اتصال زمین، انتخاب محل مناسب برای چاه ارت است. این مکان باید دارای رطوبت کافی برای انتقال بهینه جریان به زمین باشد.
- حفاری چاه ارت: پس از تعیین محل، چاه ارت با عمق و قطر مشخص حفاری میشود. عمق چاه بسته به مقاومت خاک و استانداردهای مورد نظر متغیر است.
- نصب الکترود ارت: الکترودهای ارت، که میتوانند از جنس مس یا فولاد ضد زنگ باشند، در داخل چاه قرار میگیرند و به صورت مکانیکی به سیستم آسانسور متصل میشوند.
- پر کردن چاه ارت: چاه ارت معمولاً با مواد افزاینده رسانایی مانند نمک و زغال سنگ پر میشود تا رسانایی خاک افزایش یابد.
- تست و ارزیابی: پس از اتمام نصب، باید تستهایی برای اطمینان از کارایی صحیح سیستم ارت انجام شود. این تستها شامل اندازهگیری مقاومت الکتریکی خاک و بررسی اتصالات میشود.
نگهداری و بازرسی سیستم ارت آسانسور
برای تضمین عملکرد مداوم و ایمن سیستم ارت آسانسور، نگهداری دورهای و بازرسیهای منظم ضروری است. این فعالیتها شامل بررسی اتصالات، اندازهگیری مجدد مقاومت چاه ارت و جایگزینی قطعات فرسوده یا آسیبدیده میشود تا در ادامه از خرابی و در نتیجه سرویس و نگهداری آسانسور جلوگیری کند.
جمعبندی
اجرای صحیح و دقیق اتصال زمین در آسانسورها نقش بسیار مهمی در حفظ ایمنی ساختمانها دارد. با توجه به اهمیت این موضوع، طراحی و نصب سیستم ارت باید طبق ضوابط و استانداردهای مشخص، و توسط متخصصین و مهندسین مجرب انجام شود. نگهداری منظم و بازرسیهای دورهای نیز برای تضمین ایمنی و کارایی طولانیمدت این سیستمها ضروری است.